Een groot protest in een voormalige, arme wijk in Oost-Londen. Doelwit van het protest was dit keer niet de komst van een woontoren, maar het Cereal Killer Café. Een café waar je terecht kunt voor 120 verschillende varianten van commerciële ontbijtgranen en ruim 13 verschillende soorten melk. Een middelmaat kom cereal is er te krijgen voor iets meer dan €5. En dat in een wijk waar volgens The Standard bijna de helft van de kinderen opgroeit onder de armoedegrens.
Naast huurprijzen, voorzieningen en sociale ongelijkheid is voedsel steeds vaker een thema van discussie in het gentrificationdebat. Met name de eetcultuur van de ‘gentrifiers’ is het onderwerp van de lofzang en misprijzing. Van ‘Starbucks urbanism’ tot filialen van Whole Foods als katalysator van hogere vastgoedprijzen, waar onlangs zelfs South Park een aflevering aan wijdde. Een ander voorbeeld is de hype rondom boerenkool (‘kale’). De groentesoort die eerst vooral populair was in de Nederlandse en de traditionele Afrikaans-Amerikaanse keuken is nu de nieuwste voedselhype van hipster-Amerika, waardoor de prijzen zo zijn gestegen dat het in arme wijken nauwelijks meer gegeten zou worden.
Een recent artikel van Pacific Standard besteedt aandacht aan onderzoek van socioloog Isabelle Anguelovski. Zij stelt dat in arme en ethnische buurten kleine voedselondernemingen zoals toko’s en gespecialiseerde winkels zorgen voor de collectieve identiteit en het delen, versterken en uiten van de lokale cultuur. De opening van nieuwe, hippe restaurants, cafés en eetwinkels wekt vooral in deze buurten wrevel omdat dit leidt tot geleidelijke fragmentatie van de lokale cultuur. De nieuwe hipsterzaken vervangen traditie en betaalbaarheid door privilege en een nieuwe norm.
Toch stelt ander onderzoek dat migrantenondernemers behoorlijk adaptief en inventief zijn wanneer hun buurten met gentrification te maken krijgen. In hetzelfde Londen ontstaan in ‘opkomende buurten’ nieuwe samenwerkingen tussen migrantenondernemers om hogere huurprijzen te kunnen betalen. Tegelijkertijd genereren ze daarmee ook weer nieuwe handel. Kortom, de migranteneetcultuur bindt de strijd aan met de hipstereetcultuur. De ‘cornflakes bars’ en ‘kale cafés’ zullen de kebabzaken en Chinese afhaalrestaurants nog niet zo snel uit het straatbeeld verdrijven.
Foto boven: Het Deliplein op Katendrecht, Rotterdam (Jan Bijl/Rotterdam Image Bank)