17 november 2039, 07.08 uur op een studentenkamer in Breda
Vandaag is het zover ik ga voor het eerst in mijn leven naar Amsterdam om te demonstreren tegen kernenergie net als mijn opa zestig jaar geleden. Eerst moet ik er nog zien te komen. Het spande er even om of ik überhaupt wel naar Amsterdam kon. Tot mijn vreugde kreeg ik gisterenavond te horen dat mijn mobiliteitsaanvraag voor de reis naar Amsterdam was toegewezen. Sinds de wereldwijde energiecrisis moet je voor alle reizen langer dan 25 km een recht tot mobiliteit aanvragen. Je dient je aanvraag in bij het ministerie van V en F, virtueel en fysiek vervoer. Via een ingewikkelde lotingsprocedure, die ze alleen in Brussel begrijpen, waarin het verbruik van de vervoermiddelen die je denkt te gaan gebruiken wordt meegewogen wordt bepaald of je op reis mag. Goed ik mag op reis en dat is mooi, want de laatste tijd wordt 60% van de verzoeken afgewezen. Er is wel een lucratieve handel ontstaan in mobiliteitsrechten door mensen die zeggen dat ze een bepaalde reis willen maken maar dat eigenlijk niet doen en hun recht doorverkopen aan anderen die er goed voor willen betalen.
Ik log in op de website van mijn mobiliteitsprovider om de reis naar Amsterdam voor te bereiden. Ik hoop dat ik nog genoeg mobiliteitstegoed heb. Afgelopen week me helemaal suf gefietst naar de Hogeschool en de energie die ik daarmee heb opgewekt in de speciale dynamo heb ik vannacht teruggeleverd aan het elektriciteitsnet, dat heeft me toch weer een tientje opgeleverd. Ik voer de bestemming in en hoe laat ik op de Dam hoop aan te komen. Daarna opent zich een menu waarin ik kan aangeven hoe zeker ik er van wil zijn dat ik op tijd aan kom. Ik kies voor 80% zeker, voor wat het waard is het is net als met regen je weet het nooit waar die bui valt of de file begint. Het liefst was ik met de snelle binnenlandse HSL trein direct van Breda naar Amsterdam Centraal gereisd met 95% zekerheid dat ik op tijd was. Maar helaas ik heb niet genoeg mobiliteitstegoed. In het volgende venster kan ik zien hoeveel CO2 ik verbruik per alternatief en hoeveel calorieën ik verbrand. Wil ik zitten of staan en wil ik nog een kopje koffie tijdens de reis, mm misschien is een cappucinootje onderweg wel een goed idee.
Uiteindelijk kies ik ervoor eerst op mijn elektrische fiets naar een vrouw in Breda Oost te gaan die een plek in haar auto aanbiedt voor een rit richting Utrecht, voor mij goedkoop en zij krijgt een bonus op haar mobiliteitstegoed. Via de videotelefoon spreek ik af met een vriend op Utrecht Centraal. Hij gaat ook mee naar de demonstratie op de Dam. Ik bespreek meteen een kleine vergadercoupe in de trein van Amsterdam naar Utrecht, zodat we meteen de laatste details voor de demonstratie door kunnen nemen. Tijd om op pad te gaan. Ik stap op mijn elektrische fiets en stop de mobiliteitskaart in de fiets, die leest meteen het adres in van de vrouw met wie ik mee kan rijden. Goedemorgen, omkeren alstublieft klinkt het uit de kleine luidspreker op het stuur. Ik draai de fiets om in de schuur en fiets naar buiten. Bij elk kruispunt wijst de luidspreker mij de weg.
foto: Coen de Rijk
Uiteindelijk kom ik aan bij mijn lift van de dag. Een vrouw van een jaar of tachtig wenkt mij dat ik snel in de auto moet gaan zitten. Je bent dertig seconden te laat snauwt ze als ik plaats neem in haar auto. Heb ik weer denk ik. Waarom heb ik niet even gekeken naar het profiel van mijn lift. Het is leuk hoor dat ouderen veel langer mobiel zijn door hun digitale rijassistent, maar in de praktijk komt het neer op een rit met horten en stoten waar bij je steeds denkt dat het nu toch echt misgaat, maar de auto toch steeds net op tijd uitwijkt of tot stilstand komt doordat de afstand tot andere objecten digitaal bewaakt wordt. We pakken de snelweg richting Utrecht, op internet had de vrouw haar rit aangeboden met gebruik van de snelle private snelwegstroken, maar dat deed ze alleen maar om mij aan boord te krijgen en daarmee haar mobiliteitstegoed aan te vullen. Nu het puntje bij paaltje komt spaart ze haar centjes liever uit en rijden we over de slecht onderhouden stroken van de overheid. Het eens zo rijke ministerie is al jaren blut.
Dat gaat me tijd kosten, we rijden met een gangetje van zestig kilometer per uur over de hobbels en kuilen, terwijl naast ons de grote hybride lease bakken voortsnellen met 150 km/u over de private stroken. Het verschil tussen arm en rijk wordt ook qua mobiliteit steeds groter. Terwijl de auto automatisch een constante afstand tot zijn voorganger aanhoudt leest de vrouw tijdens het stuk op de snelweg rustig een boek van Ronald Giphart, echt een boek voor bejaarden…. Het eerste deel van de autorit gaat door een krimpregio en daarom hebben we geen last van files. Ook de nieuwe spoorlijn tussen Utrecht en Breda die langs de weg loop ligt er verlaten bij. Het wordt vooral druk in de buurt van de grote steden. De toegenomen kosten van mobiliteit hebben er toe geleid dat mensen veel dichter bij het werk zijn gaan wonen of alleen nog maar vanuit huis werken. In de buurt van Utrecht komen er twee smalle rijstroken bij voor de elektrische compact cars, ik ben ook al aan het sparen voor zo’n mooi een tot twee persoonsautootjes voor het vervoer in en om de steden. Met iets anders kom je de binnenstad tegenwoordig niet meer in. Mijn vader heeft inmiddels drie auto’s een voor de boodschappen in de stad, een voor zijn werk en een voor de vrije tijd.
Ik stap uit bij Utrecht Centraal en roep de vrouw nog een bedankje na maar ze hoort het al niet meer. Voor station Utrecht Centraal vind ik mijn vriend via mijn friendlocater op mijn telefoon en we lopen samen het station in en door de digitale controlepoortjes. Bij mijn vriend gaan de alarmbellen af en er komt meteen een aantal veiligheidsmedewerkers aangesneld en hij wordt afgevoerd. Ik blijf vertwijfeld achter maar gelukkig komt hij al gauw weer tevoorschijn. Vals alarm. De beveiligingscamera’s hadden met behulp van gezichtsherkenning zijn beeld gekoppeld aan dat van een terrorist die ze zoeken. De beveiligingsmedewerkers hadden hun excuses aangeboden. Het schijnt dat de apparatuur nogal moeite heeft met mensen die kaal zijn uit elkaar te houden. Maar ja veiligheid voor alles is het devies, het resultaat is dat wij nu al flink vertraagd zijn. Gelukkig wordt mijn reis gevolgd via het GPS signaal van mijn mobiele telefoon en hoef ik niet bang te zijn dat mijn cappuccino koud is geworden, die is ook gewoon vertraagd. Rennend met de koffie in de hand zijn we nog net op de tijd voor de trein met de vergaderplek die we besproken hadden en kunnen gebruiken om onze retro spandoeken tegen kernenergie alvast aan elkaar te showen en de laatste leuzen er bij te schilderen. Via de beeldverbinding in onze coupe maken we nog even contact met een vriend in Eindhoven die geen mobiliteitsrecht kreeg voor zijn trip. Op weg naar het toilet kom ik langs een bonte stoet vergaderkamers, meditatieruimte, fitnessruimte en een restaurant.
Ik weet nog dat mijn opa vertelde dat je vroeger gewoon netjes op rijtjes stoelen twee aan twee zat en de reis niks meer was dan een verplaatsing van A naar B. Is dat niet zonde van je tijd vroeg ik. Die tijd kan je toch veel beter benutten, maar ja ze wisten niet beter. Het volgende moment rij ik voor de eerste keer in mijn leven met de trein Amsterdam binnen, het is een prachtig gezicht met aan de ene kant de wolkenkrabbers langs de Noordkant van het IJ en aan de andere kant de oude stad met de Westertoren als ijkpunt. Vanuit het station gaat een brede wandelpromenade richting de Dam, dan te bedenken dat hier vroeger allemaal autoverkeer reed. Ik schiet in de lach om een fietser die met zijn fiets in de trambaan verstrikt raakt en ternauwernood het evenwicht weet te bewaren. We lopen richting de Dam waar het al druk begint te worden, mijn PDA schiet op tilt van alle activiteiten die mij graag willen lokken met een aantrekkelijk aanbod voor een maaltijd, drankje, massage etc.. Dat doet ie in Breda niet. Nu we de Dam naderen moet ik opeens denken aan een column in de online-krant die ik van de week las over een onderzoeker van de Universiteit die in 2009 voorspeld had hoe het reizen er nu uit zou zien. Terugblikkend op de reis van vandaag moet ik glimlachen. Die man zat er ver naast zeg….
——-
Foto boven: filmfragment uit Metropolis (Fritz Lang, 1927)
Thomas Straatemeier Adviseur verkeer en ruimte
Thomas Straatemeier is adviseur Verkeer en Ruimte bij Goudappel Coffeng.
