Afgelopen najaar ging de wiki-site wijbouweneenwijk.nl de lucht in waar omwonenden, geïnteresseerden en deskundigen kunnen meedenken over een nieuw te bouwen wijk in Opeinde, gemeente Smallingerland. Hoe verloopt het experiment tot nu toe? Is de wiki-site ‘niet meer dan een ideeënbus’, of worden de dromen van een ambitieuze gemeente in Friesland werkelijkheid? RUIMTEVOLK ging op onderzoek uit.
Door Judith Lekkerkerker
De nog te bouwen wijk in Opeinde moet een innovatieve en duurzame wijk voor ‘overmorgen’ worden. De gemeente wilde deze wijk niet tot stand laten komen via de traditionele weg met projectontwikkelaars maar een nieuwe weg in slaan, het centrale thema was immers innovatie. Naar het idee van James Surowiecki, dat onder de juiste omstandigheden, de massa altijd wijzer is dan het slimste individu, ontwikkelde de gemeente Smallingerland samen met het Amsterdamse bureau The Crowds de wiki-site.
Wethouder Nieske Ketelaar (PvdA), gemeente Smallingerland (foto: Judith Lekkerkerker)
Iedereen die wil kan op wijbouweneenwijk.nl ideeën plaatsen voor de nieuwe wijk. En de echte enthousiastelingen kunnen zelfs plangroepen maken om hun ideeën uit te werken. Maar heeft de site al de zo felbegeerde stroom aan creatieve ingevingen opgeleverd? Volgens de gemeente telt de wiki nu zo’n 150 actieve leden en zijn er 140 ideeën binnengekomen die tot driehonderd reacties hebben geleid. Maar wat is de kwaliteit van de ideeën en plannen? En zit er toekomst in deze werkwijze?
Wethouder Nieske Ketelaar (PvdA) is tevreden met de resultaten, ook al heeft de site tot nu toe nauwelijks concrete plannen opgeleverd. “Het is meer een ideeënbus. Geïnteresseerden zoeken elkaar via de site nog niet op om samen te werken. Maar de geplaatste ideeën bieden voldoende aanknopingspunten om vervolg te geven aan de vorming van de nieuwe wijk.“
De wethouder is ervan overtuigd dat er bovendien nog meer goede ideeën volgen voor de nieuwe wijk. “Studenten van de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden werken op het moment aan plannen en ook BNSP Jong Professional is bezig aan de hand van een studiedag ideeën en plannen te genereren.“
Ketelaar vindt dat de gemeente de actieve leden moet koesteren en bijvoorbeeld gebruiken als klankbord. De gemeente heeft het stedenbouwkundige bureau Atelier Dutch gevraagd de ideeën te bundelen en uit te werken naar een aantal scenario’s. Die kunnen vervolgens dan weer worden voorgelegd aan de community van wijbouweneenwijk.nl. Al met al hoopt Ketelaar dat in de loop van dit jaar de contouren van het uiteindelijke plan duidelijk worden en dat volgend jaar de eerste schop de grond in gaat.
Achteraf had Ketelaar meer tijd willen hebben voor de ideeënfase. “Het duurt een tijd voordat de dynamiek in zo’n site komt. Uitgangspunt van het initiatief is dat een groep mensen wellicht meer kan bedenken dan een klein aantal specialisten. Maar het kost tijd en energie om een kritische massa te krijgen. Op het moment is een medewerker twintig uur per week bezig met de promotie van de site.”
Ook de bestuurlijke vernieuwing komt wat langzamer op gang dan gehoopt. De raad heeft de kans om zich als vernieuwend bestuursgremium te profileren, bijvoorbeeld door actief deel te nemen aan de discussie op de site. Maar de bestuurders lopen de site nog niet echt plat.”
Wonen aan het water, een van de ideeën voor de inrichting van de nieuwe wijk (tekening: mw. Akkie Bruinsma )
En wat vinden de gebruikers er zelf van? Carla Kemme en Marion van de Konijnenburg van woongroep Zandroos, vinden de site geweldig. Kemme en Van de Konijnenburg horen tot een groep senioren die zich graag in de nieuwe wijk in Opeinde wil vestigen. Ze zijn heel enthousiast: “Er is ruimte voor een echte brainstorm op de website. Je kan alles spuien. En je moet ook met elkaar durven dromen. Nu al is een inspirerend sprookjesbos ontstaan.”
Vinden ze het niet vervelend dat er nog zoveel onduidelijkheden zijn? Bijvoorbeeld hoe het plan voor de nieuwe wijk nu vorm gaat krijgen of wanneer er gebouwd gaat worden? “Het is goed dat het proces niet al bij voorbaat vast ligt, het moet ook kunnen veranderen. Dat je op gegeven moment wellicht teleurgesteld wordt, is niet erg. Enthousiaste en tevreden burgers dus, met veel vertrouwen in de gemeente. Of is het misschien iets typisch Fries dat er ruimte is voor dromen en dat het allemaal wel “uut komt”?
—
Kopbeeld: Idee van Sigrid From in de categorie Huis van de Toekomst: de Eco Iglo (ontworpen door Intact Ecodesign uit Diemen). De woning is niet alleen milieuvriendelijk, maar de iglo heeft meer voordelen. Hij kan gebouwd worden op water.
—
Zie ook het RUIMTEVOLK artikel ‘Professionals aan de zijlijn bij nieuwbouw in Smallingerland‘