Een ruimtelijk debat met hernieuwd elan. Dat is waar Stichting RUIMTEVOLK, een nieuw platform voor de ruimtelijke inrichting van Nederland, toe opriep tijdens haar aftrap op 24 april. Al bleef het die avond nog rustig bij de microfoon, de enthousiaste reacties ‘in de coulissen’ van het Utrechtse debatcentrum Moira spraken boekdelen. Nu nog van die plankenkoorts af, want “u en ik bepalen samen of RUIMTEVOLK inderdaad dat prikkelende platform is voor ruimtelijke kwaliteit”, aldus voorzitter Sjors de Vries in zijn maiden speech.
Volgens De Vries is een inhoudelijke discussie over de ruimtelijke opgaven in Nederland anno 2008 hard nodig. "Een discussie waarin het vooral gaat over de inhoud. Want de inrichting van Nederland is natuurlijk meer dan risicomanagement, procedures voeren en inspraak organiseren." Daarbij benadrukte hij dat deze discussie zeker niet alleen voorbehouden is aan de vakwereld. "Want wie is nou echt die deskundige als het gaat om ruimtelijke kwaliteit?” vroeg De Vries zich hardop af.
RUIMTEVOLK-voorzitter Sjors de Vries
Tv-maker Prem Radhakishun ging zelfs nog een stap verder. “Weg met de planologen!” was de kern van zijn betoog. Zijn hartekreet aan alle ruimtelijk ontwerpers om projecten maar half af te maken, leidde aanvankelijk tot enige hilariteit onder het publiek. Maar de Nederlandse neiging om alles tot in details te plannen en ontwerpen, leidt niet zelden tot mislukking. "Geef mensen de ruimte om er zelf nog wat van te maken", aldus Prem.
Prem drukte de aanwezigen op het hart niet te trappen in dezelfde valkuilen als hun voorgangers, die het goed bedoelden maar toch in zijn ogen zijn gefaald. Hij illustreerde dit met diverse voorbeelden, van de Bijlmer tot de net opgeleverde Vinex-wijken. Wat gaat hier mis? Een deelnemer had in dit verband nog een goed idee: laat de mensen die nieuwe wijken ontworpen hebben, er eerst zelf een paar jaar wonen! Ook dichter Ruben van Gogh had een paar pareltjes van voorbeelden in ruimtelijke ordeningsland waar het niet altijd lekker is verlopen. Maar zijn gedichten zijn vooral ook mooie beschouwingen.
Kortom: planologen, ontwerpers, stedenbouwkundigen, ze hebben niet de waarheid in pacht. ‘Laten we elkaar vooral scherp houden’, bleek de algehele strekking van de discussie onder leiding van BNR Nieuwsradio-presentator Frederique de Jong. Voorzitter De Vries sloot de avond dan ook af met een moreel appel op alle aanwezigen, om ideeën, kritieken en initiatieven via RUIMTEVOLK te delen. Nu alleen nog uit die veilige schaduw stappen…
Dichter en ‘gesjeesd planoloog’ Ruben van Gogh droeg voor uit eigen werk
Fotografie: Joren Jacobs en Coen de Rijk